Υπαπαντή – Ο Χριστός (και) στη Ζωή μας

Η Γιορτή αυτή υλοποιείται με την τήρηση μιας διατάξεως του Μωσαϊκού Νόμου, να ευλογούνται τα παιδιά από τους ιερείς, μέσα στο Ναό, την τεσσαρακοστή ημέρα της γέννησής τους. Ο Ευαγγελιστής Λουκάς, περιγράφει αναλυτικά το ιδιαίτερο για την περίπτωση του Χριστού συμβάν, στο δεύτερο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του, στους στίχους 22 μέχρι 40.

Εμείς οι χριστιανοί ονομάζουμε την εορτή Υπαπαντή. Δηλαδή αναμονή, συνάντηση ή υποδοχή Του από κάποιον, εν προκειμένω από τον ιερέα Συμεών και την προφήτιδα Άννα. Ο ιερέας όταν Τον συναντά-υποδέχεται, παρ᾿ ότι ο Χριστός είναι ένα βρέφος σαράντα ημερών ζωής, αισθάνεται μια τέτοια εσωτερική πληρότητα ώστε αναφωνεί: “Τώρα ας πεθάνω, Κύριε και Θεέ μου ειρηνικά, κατά την πρόρρησή Σου. Είδα σωματικά Αυτόν που είναι Σωτήρας και Τον έστειλες για όλους τους λαούς· Φως, για να “δουν” την πραγματικότητα όλα τα έθνη και για να δοξασθεί ο ευλογημένος Σου λαός“. Και η προφήτις Άννα, κατά την παράδοση, είπε: “Αυτό το βρέφος θεμελίωσε τον ουρανό και την γη“. Αυτά είναι ένα όμορφο, συγκινητικό, θεολογικό περιστατικό. Αν μείνουμε στα έξω όμως, πόσο μας αφορά;

Ας δούμε λοιπόν τι έχει να μας πει!

Πλέον όλοι ζούμε σε ένα κόσμο που δεν έχει κέντρο αναφοράς του τον Θεό. Έχει υπάρξει “αλλαγή παραδείγματος”. Οι άνθρωποι δεν εστιάζουν την προσοχή της ύπαρξής τους στο παράδειγμα του Χριστού ως τρόπο ζωής. Το “καινούργιο παράδειγμα” (είναι αρχαίο βέβαια όσο και ο… Αδάμ, αλλά τέλος πάντων) δεν είναι θεοκεντρικό, αλλά κοσμοκεντρικό και ανθρωποκεντρικό. Το βάρος πέφτει στον ανθρώπινο λόγο. Η αποκάλυψη του Θεού και ο λόγος του ανθρώπου δεν είναι σε σειρά προτεραιότητας! Μάλλον ο ανθρώπινος λόγος φαντάζει σπουδαιότερος, αφού περιγράφει την ψυχολογία των ανθρώπων και σήμερα είναι μεγάλο… αμάρτημα να μην είσαι ψυχολογικά οκ, να μην αισθάνεσαι ευφορία!

Μέσα σ᾿ αυτή την σύγχυση, ο Χριστός στην καλύτερη των περιπτώσεων, φαντάζει ως “ηθικός παιδαγωγός της ανθρωπότητος” η διδασκαλία του οποίου πρέπει να συμβαδίζει (!) με τα υψηλά ιδεώδη του ανθρώπινου λόγου…! Και το χειρότερο, η αντικειμενική δυσκολία να διαμορφώσει κανείς μια προσωπική γνώμη, έχει ως αποτέλεσμα να απομακρύνει ο μέσος άνθρωπος την σκέψη του από το “πρόβλημα” Χριστός. Ο άπιστος το κάνει για να διατηρήσει τις αμφιβολίες του πάνω στην ιστορικότητα του Ιησού των Ευαγγελίων και ο πιστός το κάνει για να ζήσει… απροβλημάτιστα την πίστη του. Έτσι κυριάρχησε σιωπή.

Για τον Χριστό δεν μιλάνε οι “καθώς πρέπει” άνθρωποι. Οι ασφαλιστικές εταιρίες απαγορεύουν στους υπαλλήλους τους να μπλέκονται σε συζητήσεις για τον Χριστό με τους υποψήφιους πελάτες…! Όπως το σεξ, τα χρήματα και ο θάνατος, ο Χριστός είναι ένα από τα θέματα που δεν συζητούνται δημόσια. Στις εκκλησίες οι ιερείς κάθε Κυριακή σε εκατομμύρια κηρύγματα διατυπώνουν πολύπλοκες ρητορικές φράσεις πάνω στα ευαγγέλια χωρίς να θέλουν να σκεφτούν αν οι ονομαζόμενοι χριστιανοί που τους ακούνε έχουν ξεκάθαρη πίστη και τοποθέτηση σχετικά με το πρόσωπο του Χριστού.

Ο Βλ. Πασκάλ αγαπούσε και εκτιμούσε δύο είδη ανθρώπων: τους πιστούς και τους άπιστους! Εκείνους που διάλεξαν την μία ή την άλλη άποψη. Ο Θεός υπάρχει ή δεν υπάρχει. Για ποια από τις δύο υποθέσεις θέλετε να στοιχηματίσετε; Είναι ακατανόητη η συμπεριφορά όσων αρνούνται να πάρουν θέση. Ένας κληρονόμος ανακαλύπτει τους τίτλους της κληρονομιάς του! Πιστεύετε ότι θα παραλείψει να τους εξετάσει λέγοντας: ίσως είναι πλαστοί; Και συμπλήρωνε μ’ εκείνο το πάθος που σκανδάλιζε τα ευαίσθητα αυτιά των συγχρόνων του: “Μα τότε, όχι μόνον ο ζήλος αυτών που Τον αναζητούν αποδεικνύει την ύπαρξη του Θεού· την αποδεικνύει και η αδιαφορία αυτών που δεν Τον αναζητούν καθόλου”.

Ο ιερέας Συμεών στην γιορτή της Υπαπαντής μας πληροφορεί ότι Αυτός είναι “… φως για να “δουν” την πραγματικότητα όλα τα έθνη…”. Αυτό το λέει κρατώντας στα χέρια ένα μωρό λίγων ημερών. Είναι κι αυτό μια “μωρία”, όπως λέει ο Απ. Παύλος και για τον Σταυρό. Είναι σκάνδαλο στο μυαλό μας που το βάλαμε (το μυαλό μας) να προηγείται, Εκείνου ο οποίος το δημιούργησε, και να “καμαρώνει” σαν το αφελές νήπιο, που περπατάει μπροστά από τον πατέρα του, με ύφος στρατηλάτου! Μωρία είναι πράγματι για τον Παύλο η επαγγελία ότι ο Θεός θα αποκαλυπτόταν στο πρόσωπο ενός φτωχού εβραίου εργάτη και ότι αυτός ο νικημένος προλετάριος θα νικούσε τον θάνατο αναποδογυρίζοντας την ταφόπετρα.

Αν δεν μπορέσουμε να “νικήσουμε” τον εγωισμό μας αποδεχόμενοι αυτές τις “μωρίες”, ποτέ δεν θα καταλάβουμε τι είναι πίστη (= εμπιστοσύνη, αυτοπαράδοση) και δεν θα μπορέσουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι, Πιστεύω δεν σημαίνει καταλαβαίνω καθετί! Όταν είμαι “νήπιο” εμπιστεύομαι τον “πελώριο” πατέρα μου (Συμεών στην Υπαπαντή με ανεστραμμένα δεδομένα) και όταν είμαι “ενήλικας” αποδέχομαι εμπιστευόμενος την οδύνη της αναπάντητης αιτήσεώς μου να “παρέλθει το ποτήριον τούτο” (Γεθσημανή).

Το φως για το οποίο μιλάει ο Συμεών δεν είναι επιστημονική γνώση ούτε λογικές αποδείξεις, (οι “αποδείξεις” της ύπαρξης του Θεού δεν οδηγούν αναγκαστικά στην πίστη, ίσως για κάποιους την επιβεβαιώνουν Βλ. Πασκάλ), αλλά η γαλήνη της ελεύθερης θέας των ενεργημάτων της καρδιάς. Είναι η δυνατότητα να “βλέπω” πού, σε τι, και πόσο, με “κλέβει” κάθε επιθυμία που κυριαρχεί στην καρδιά μου και δεν με αφήνει να δω ανεμπόδιστα το πρόσωπο του Χριστού, αλλά με στρέφει στην εγωιστική αυταπάτη της «προσωπικής θέας» και της ψευδούς ασφάλειας του αυτοεγκλωβισμού.

Χρειαζόμαστε αυτό το φως που βλέπει και προτείνει ο Συμεών. Το χρειαζόμαστε όσο ποτέ άλλοτε, γιατί η ζωή μας σήμερα μπερδεύτηκε και δεν περιμένει τον Χριστό. Άλλα πράγματα περιμένει. Σύγχυση κυριαρχεί στα κριτήριά μας. Στις επιδιώξεις μας. Στις επιθυμίες μας. Ο Χριστός έγινε υπόθεση ειδικού ενδιαφέροντος για ηλικιωμένους και αφελείς.

Εμείς, ξύπνιοι και προσγειωμένοι, όπως θέλουμε να πιστεύουμε για τον εαυτό μας, δεν έχουμε διαθέσιμο χρόνο για τέτοιες ασχολίες. Αν δεν κυνηγάμε χρηματικές επεκτάσεις, ψάχνουμε απολαύσεις πάσης φύσεως. Αν δεν τρέχουμε στον ξέφρενο ρυθμό μας, επιδιώκουμε διακοπές. Αν δεν είμαστε απασχολημένοι με τα τόσα που τριβελίζουν το κεφάλι μας, διαβάζουμε τις “πάνσοφες” εφημερίδες μας που απαντούν σ’ όλα τα θέματα, σπουδαία και αστεία, σοβαρά και γελοία, ενδιαφέροντα και αδιάφορα. Και οι οποίες, το σπουδαιότερο, μας διαφωτίζουν και για τις “έρευνες” που έχουν γίνει από… μεγάλα επιστημονικά περιοδικά της Αμερικής και “απέδειξαν” την ανυπαρξία τού Θεού. Και έτσι κι εμείς πληροφορημένοι “έγκυρα” γινόμαστε ενημερωμένοι και “γνωρίζοντες”.  Πλέον τί σχέση να επιδιώξουμε; Πώς να γιορτάσουμε; Το σπουδαιότερο, ποιον να γιορτάσουμε;

Ας μείνουμε όμως λιγάκι μόνοι με τον εαυτό μας. Ας αφουγκραστούμε την συνείδηση και την καρδιά μας. Ας σκεφτούμε: Άραγε με μια τέτοια πορεία έγινε η ζωή μου καλύτερη; Απόκτησε περιεχόμενο; Χαρά, γαλήνη, ηρεμία; Έδιωξα τον Χριστό και την Εκκλησία από την ζωή μου, και λοιπόν, ομόρφηνε η ζωή μου; Μήπως ερήμωσε; Μήπως γέμισε κακίες; Μήπως οι σχέσεις μου γίναν προβληματικές; Μήπως η ψυχή μου είναι ανάστατη;

Η Γιορτή της Υπαπαντής φέρνει στην επιφάνεια όλα αυτά τα ερωτηματικά. Χρειάζονται απάντηση με ειλικρίνεια και δυναμισμό. Οι διαπιστώσεις μπορούν να είναι σωστή διάγνωση, αλλά δεν είναι θεραπεία. Η θεραπεία θέλει απόφαση και κόπο.

Έστω και αν μας είναι ξένη η Γιορτή, ας την πάρουμε ως αφορμή για να μη συνεχίσει να μας είναι ξένος ο Χριστός.

Υποδοχή-Υπαπαντή του Χριστού σημαίνει: α) Ειλικρινής και μεθοδική αναζήτηση. (Δεν πάει κανείς στο βουνό για… ψάρια!). β) Ύπαρξη βοηθού σ’ αυτήν την πορεία (Πνευματικός). γ) Συνέπεια στην “θεραπευτική αγωγή” που θα μας δώσει.

Όταν αυτά γίνουν, τότε η καρδιά μας θα αρχίσει να φωτίζεται από το φως του Χριστού. Τότε όλα θα γίνουν Φως Χριστού. Τότε η προσδοκία της Υπαπαντής Του θα γίνει χαρά της ζωής μας. Τότε το πρόσωπό Του θα γίνη το πιο αγαπημένο μας πρόσωπο. Τότε κάθε θυσία γι’ Αυτόν που αγαπάμε δεν θα είναι κόπος αλλά χαρά. Τότε η Ευχαριστία της Κυριακής δεν θα είναι καθήκον αλλά αυτονόητη εκδήλωση ζωής .

Ας σκύψουμε πάνω σε όλα αυτά. Αφορμές είναι για προβληματισμό. Ας τα επεκτείνουμε και σε περισσότερο βάθος και έκταση.

Ο Χριστός, η ζωή και ο θάνατος είναι τα μόνα θέματα που χρειάζονται… να υπαντήσωμεν!

Με αγάπη και ευχές για σωστές απαντήσεις

π. Θεοδόσιος